*Aşırı kullanıma bağlı yaralanmalar bazen spor yapılan zemin, kullanılan malzemeler, antrenmanın tekniği, hava şartları ve sporcunun anatomik yapısı da önemlidir.
ÇÖZÜM:
*Doğru antrenman tekniği, yeterli ısınma ve stretching, antrenman süresi , sıklığı ve şiddeti göz önüne alınarak antrenman programları hazırlanmalıdır.Kas dengesizliklerin giderilmesi, aktiviteye bağlı uygun malzeme kullanımı, sporcuların kaliteli uykuya , yeterli ve dengeli beslenmeye dikkat etmelidir.
SPORU BIRAKDIKTAN SONRA KİLO SORUNU.
*Üst düzey bir sporcu, antrenman yaparken alması gereken kalori miktarı çok fazla iken ; sporu bıraktıktan sonra aynı oranda beslenmeye birde hareketsiz (sedanter) bir yaşama girerek aşırı kilo almalar görülmektedir.
*Yaş ilerledikçe metabolizmada ki yavaşlama ile birlikte kilo almaları kaçınılmaz olur.
*Kilo sorunu yaşayan eski sporcularda ilerleyen yaşlarda hastalıklara yakalanma riskleri de hızla artmaktadır.
ÇÖZÜM:
*Sporu bıraktıktan sonra ; egzersizi yavaş tempolu olmak kaydıyla bir yaşam tarzına dönüştürmeleri gerekir. Haftada en az 3 en çok 5 sıklıkla 30 ile 60 dakika arasında yürümeleri. Hafta da en az 2 ya da 3 sıklıkla 10-15 dakikadan 20 ile 30 dakika direnç çalışması yaparak kas erimelerini engellemeleri gerekir.
*Aerobik tempoda yapılan egzersizler ile , serbest yağ asidi kanda 3 katından fazla artmakta , kaslardan geçen kanda ise 10 katından fazla artmaktadır.Her iki artışa paralel şekilde , kas kendinden geçen kandan kullanmak üzere çekip aldığı serbest yağ asidi de artmaktadır.
*Her gün fiziksel aktivite ve egzersiz dahil 10 bin adım atmaya özen göstermeleri gerekir. Günde 10 bin adım ile erkekler günde 600 kal., kadınlar ise 500 kalori ek enerji harcarlar.
*Direnç çalışmaları ile kaslarını korudukları sürece , bu kaslar kendilerini yenilemek için günde 400 kalori yakarlar. Bu , egzersiz anında değil dinlenme durumunda yakılan ekstra kaloridir. Günde 400 kalori ayda net 2 kilo yağlardan kayıp demektir.
*Yeterli ve dengeli olmak kaydıyla beslenmelerini bazal metabolizma artı fiziksel aktivite dahil aşırı kalori alımını bırakmaları gerekir. Örnek bir futbolcu spor yaparken günde 5.500 k.kal alması gerekirken. Sporu bıraktıktan sonra maksimal 2.500 k.kal. geçmemesi gerekir.
SONUÇ ; Sporu bıraktıktan sonra sağlıkları için ömür boyu iki bacakları gövdelerini taşıdıkları sürece egzersizden hiçbir zaman uzak kalmamalılar.
Doç. Dr. Haluk Saçaklı
Kaliteli Yaşama Uzmanı